GRIFFITH, ROBERT (1847 - 1909), awdur Cerdd Dannau

Ganwyd 1 Mawrth 1847 yn y Glog Ddu, Llangernyw, sir Ddinbych, mab John a Jane Griffith. Yn 1853 symudodd y teulu i fyw i ymyl Llanrwst. Eglwyswr oedd ei dad, a'r fam yn Fethodist. Cafodd ei addysg yn ysgol yr Eglwys, Llanrwst, ac wedi gadael yr ysgol bu'n gwasanaethu yng nghartref ' Glan Collen,' ac yn Eglwys-bach gyda'r Parch. John Rougler. Prentisiodd ei hun yn saer gyda Robert Roberts, Pandy Tudur, a bu'n dilyn ei alwedigaeth yn Llanrwst.

Yn fuan wedi 1870 aeth i Fanceinion i wasanaeth y ' Lancashire and Yorkshire Railway Co. ' fel saer. Yno daeth dan ddylanwad ' Ceiriog,' ' Idris Vychan,' R. J. Derfel, ac eraill, a bu ganddo ran amlwg yn sefydlu ' Cymdeithas Genedlaethol Cymry Manceinion.' Bu'n lletya gydag ' Idris Vychan,' a dysgodd ganddo ganu'r delyn a chanu penillion. Ei gyfraniad gwerthfawr oedd casglu defnyddiau y Llyfr Cerdd Dannau, a gyhoeddwyd yn 1913; cafodd gynhorthwy gan ei wraig - Isabella Davies, nith i ' Ap Vychan ' - i gyflawni'r gwaith.

Bu farw 8 Hydref 1909 a chladdwyd ef yn y Southern Cemetery, Manceinion.

Awdur

• Robert David Griffith, (1877 - 1958)

Ffynonellau

• Hunan-gofiant, mewn llawysgrif yn llyfrgell Coleg y Gogledd, Bangor
• Adroddiad eglwys Moss Side

Darllen Pellach

• Wyn Thomas, 'Griffith, Robert (1845-1909)', Cydymaith i Gerddoriaeth Cymru (Talybont 2018), t.198

Dolenni Ychwanegol

• Archifau LlGC: Robert Griffith, Llyfr Cerdd Dannau: ymchwiliad i hanes hen gerddoriaeth a'r dulliau hynaf o ganu (Caernarfon [1913])
• Wikidata: Q20734332

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC-RUU/1.0/