LLWYD, ANGHARAD (1780 - 1866), hynafiaethydd

Ganwyd 15 Ebrill 1780 yng Nghaerwys, Sir y Fflint, merch John Lloyd, rheithor Caerwys.

Yr oedd Angharad Llwyd yn aelod o (ail) Gymdeithas Cymmrodorion Llundain, a derbyniodd lawer o fedalau aur ac arian mewn eisteddfodau am ei thraethodau. Yn eisteddfod y Trallwng, 1824, cafodd yr ail wobr am 'Catalogue of Welsh Manuscripts, etc., in North Wales'; dau draethawd arall o'i heiddo oedd 'Genealogy and Antiquities of Wales' a 'The Castles of Flintshire.' Golygodd a chyhoeddodd argraffiad o The history of the Gwydir family (Syr John Wynn). Ei phrif waith cyhoeddedig oedd History of the Island of Mona; derbyniasai hwn y brif wobr yn eisteddfod Biwmares, 1832.

Treuliodd gyfran helaeth o'i hoes yn copïo llawysgrifau mewn llyfrgelloedd preifat trwy'r wlad; ceir syniad am faint ei diwydrwydd yn copïo ac am swm ei chyfraniadau hi ei hun os edrychir ar y llu llawysgrifau o'i heiddo sydd yng nghasgliadau Kinmel, etc., yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru. Bu farw 16 Hydref 1866 yn Ty'n y Rhyl, Rhyl.

Awdur

• Y Parchedig Ganon Evan Gilbert Wright, (1903)

Ffynonellau

• Notable Welshmen (1700–1900) (1908)
• H. Blackwell, NLW MSS 9251-9277A: A Dictionary of Welsh Biography
• Thomas Pennant, A Tour (Tours) in [North] Wales, I, vi-vii
• Trafodion Anrhydeddus Gymdeithas y Cymmrodorion, 1828, 36-58
• NLW MS 781A, NLW MS 1551-1616
• Archaeologia Cambrensis, 1867, 69
• Cofrestr plwyf Caerwys
• Mary Ellis, Flintshire Historical Society publications, Cyf 26 a 27

Darllen Pellach

• Archifau LlGC: NLW MS 4857D: Angharad Llwyd papers
• Archifau LlGC: NLW MS 23524B: Commonplace book
• Erthygl Wicipedia: Angharad Llwyd

Delweddau

• LlGC: Angharad Llwyd

Dolenni Ychwanegol

• VIAF: 59433905
• Wikidata: Q4763157

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/