ROBERTS, LEWIS ('Eos Twrog '; 1756 - 1844), cerddor

Ganwyd 9 Mawrth 1756 yn Llandecwyn, Sir Feirionnydd. Gwehydd ydoedd wrth ei alwedigaeth. Wedi ymbriodi â merch ffermdy'r Plas, Llandecwyn, symudodd i fyw i dyddyn o'r enw Penyglannau, ym mhlwyf Maentwrog. Yr oedd yn delynor a ffidler enwog, ac ystyrid ef y datgeiniad gyda'r delyn gorau yn y wlad. Gallai ganu bob hydau o benillion ar unrhyw alaw a genid ar y delyn, ond ei hoff fesur oedd y cywydd. Enillodd yn eisteddfod Corwen, 12 Mai 1789 (yr arian-dlws - y tafod arian - rhoddedig gan Gymdeithas Gwyneddigion Llundain), yn eisteddfod Caerfyrddin 1819, a Wrecsam 1820. Gwasnaethodd fel beirniad a datgeiniad yn yr eisteddfod. Yn niwedd ei oes derbyniodd lawer o garedigrwydd mawr gan foneddigion haelionus a edmygai ei dalent. Bu farw yn nhŷ ei ferch yn Nolgellau, 2 Ebrill 1844, a chladdwyd ef ym mynwent Maentwrog.

Awdur

• Robert David Griffith, (1877 - 1958)

Ffynonellau

• Y Dysgedydd, 1844, 192
• Josiah Thomas Jones, Geiriadur Bywgraffyddol o Enwogion Cymru (Aberdâr 1867-70), ii, 512
• M. O. Jones, Bywgraffiaeth Cerddorion Cymreig (1890)
• R. Griffith, Llyfr Cerdd Dannau (Caernarfon 1913)

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q28361405

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC-RUU/1.0/