SIÔN BRWYNOG (bu farw 1567?), bardd

Mab i William ap Llywelyn ap Iorwerth. Ym Mrwynog, plwyf Llanfflewyn, sir Fôn, yr oedd ei gartref, ac oddi wrth enw'r fferm y cafodd ei gyfenw. Perthynai i ddosbarth y mân ysweiniaid. Byddai'n clera rhan helaeth o'r wlad, a chanodd i uchelwyr Môn, Arfon, Dinbych, Fflint, a Meirion. Bu ymryson fer rhyngddo a Gruffudd Hiraethog ynghylch rhagoriaethau Môn a Thegaingl. Canodd i Harri VIII a Mari, crybwyllodd Edward VI, ond ni soniodd am Elisabeth. Pabydd selog ydoedd heb na chariad na pharch at y grefydd newydd. Ni cheir ei enw ymhlith y beirdd yn eisteddfod Caerwys 1523. Ei wraig oedd Jane, merch Owen ap Ifan ap Madog o'r Ucheldre, Llanfflewyn. Bu iddynt fab o'r enw William Brwynog.

Bu Siôn Brwynog farw yn 1562 yn ôl marwnad gan Gruffudd Hiraethog (Bodleian MS. 31440, f. 4, 176-80), a'u gladdu ym mynwent Llanddeusant.

Awdur

• Dr Enid Pierce Roberts

Ffynonellau

• W. J. Gruffydd, Llenyddiaeth Cymru o 1450 hyd 1600 (Lerpwl 1922), 75-6
• U.C.N.W. Gaianydd papers, 21, 'Cywyddau Siôn Brwynog'
• J. E. Griffith, Pedigrees of Anglesey and Carnarvonshire Families (1914), 79
• Archifau LlGC: Peniarth MS 122: Poetry, &c. (123)

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/